วันเสาร์ที่ 13 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2559

ความหมายกับสถาปัตยกรรมแห่งความตาย

เราต้องการให้สถาปนิกใส่ความหมายมามากแค่ไหนในสถาปัตยกรรมที่เกี่ยวข้องกับพิธีศพของคนใกล้ชิดของเรา นี่เป็นคำถามที่เกิดขึ้นเมื่อผมได้เห็นรูปพื้นที่สำหรับทำพิธีกรรมก่อนจากผู้ตายเป็นครั้งสุดท้ายของอิสราเอล



แว็บแรกที่ผมเห็นสถาปัตยกรรมชิ้นนี้คือมันสวยดี น่าจะใช้ความหมายมาเป็นเครื่องมือในการออกแบบ แต่พอดูไปเรื่อยๆ เอะ นี่มันอยู่ในสุสาน นี่นา ดูต่อไป เอะ นี่มันพื้นที่ทำพิธีกรรมในสุสานนี่นา เลยทำให้เกิดคำถามขึ้นมา

แต่ก่อนอื่นต้องออกตัวก่อนว่า ผมเห็นด้วยเต็มที่กับการออกแบบพื้นที่ทำพิธีกรรมที่มีลักษณะใหม่ๆ เพราะไม่อย่างนั้นเราก็คงทำการ Copy ของเก่าอยู่ร่ำไป แต่ประเด็นของบทความนี้คือ การใช้ความหมายที่มันค่อนข้างหนักมือ หมายถึงมันชัดเจน ตรงไป ตรงมา มันสัมพันธ์กับบริบทของงานศพมั้ย



ผมรู้สึกว่าการที่มันมีความหมายอยู่เยอะ และชัดมาก คือเป็นต้นไม้ ทำให้มีความรู้สึกว่ามัน เข้ามารบกวนจิตใจ ของผู้คนที่กำลังอยู่ในสภาวะสูญเสีย มันอาจจะมากเกินไป และ ในช่วงเวลานั้น ผู้คนอาจไม่ต้องการเสพสถาปัตยกรรมที่มันมีความเป็น Sculpture สูงขนาดนั้นรึเปล่า ? (แต่คำถามน่าสนใจว่า ถ้าเราคิดแบบนี้แสดงว่าสถาปัตยกรรมก็ไม่มีค่าใดๆ เลยสิ ไม่ควรเอาสถาปัตยกรรมเข้าไปสัมพันธ์กับการตายของคนเลยหรือ ?) ถ้าเปลี่ยนมาเป็นร้านขายคอมพิวเตอร์ หรือแม้กระทั่งร้านกาแฟ พื้นที่นี่ดูน่าจะสัมพันธ์กับกิจกรรมมากกว่าหรือเปล่า ?



ผมคิดว่าบางทีหากเปลี่ยนเครื่องมือในการคิดจากการใช้ความหมายในการออกแบบ มาพิจารณาถึงคนที่อยู่ร่วมพิธีศพว่าสภาวะจิตใจของพวกเขาเป็นอย่างไร และ พวกเขาต้องการคุณภาพของที่ว่างแบบไหน ที่ทำให้พวกเขาสบายใจขึ้น บางทีสถาปัตยกรรมอาจจะดูเป็นหนึ่งเดียวกับสาระสำคัญของ Program มากกว่านี้รึเปล่า ?



แต่ถ้าในอิสราเอล ต้นไม้มีความหมายมากๆ เกี่ยวกับชีวิต หรือ การเกิด การตาย หรือแม้กระทั่ง พระเจ้า สถาปัตยกรรมชิ้นนี้ก็จะสัมพันธ์กับ โปรแกรมอย่างมากทีเดียว ถ้าเป็นอย่างนั้น สิ่งที่อาจจะต้องถามกันต่อไปก็คือ การเป็นต้นไม้แบบตรงไป ตรงมา มันส่งเสริมกิจกรรมงานศพอย่างไร



เป็นคำถามที่ชวนกันคิดครับ ไม่ได้ตัดสินแบบชัดๆ เพราะว่าก็ไม่แน่ใจเหมือนกัน คิดว่ายังไงกันบ้างครับ

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น